In januari 2020 heb ik mijn onderzoeksproject naar de Duitse handlezer Julius Spier (1887-1942) afgerond. Het is een dik maar goed leesbaar proefschrift geworden over een ongewoon onderwerp dat aandacht heeft gekregen op NPO1 radio en in het dagblad Trouw.
Julius Spier leest de hand van Henny Tideman terwijl Adri Holm en Etty Hillesum toekijken.
Julius Spier was een belangrijke man in het leven van de Joodse dagboekschrijfster Etty Hillesum (1914-1943). Zelf was Spier een leerling van de psychiater Carl Gustav Jung (1875-1961). Onder invloed van Jung heeft Spier de kunst van het handlezen ‘gepsychologiseerd’. In plaats van iemand via het lezen van de handen de toekomst te voorspellen, bood hij iemand zelfinzicht. Spiers doel was de ander te helpen worden wie hij of zij ten diepste was. Dit is conform zijn motto ‘worden wie je bent’.
Tegenwoordig kennen mensen Julius Spier voornamelijk via Hillesums dagboeken. Wie was hij als persoon voordat Hillesum hem leerde kennen? Wie waren zijn leerlingen anders dan degenen die in haar dagboeken worden genoemd? Hoe leefde het handlezen in de maatschappij? Wie praktiseerden het anders dan Spier en zijn Amsterdamse leerlingen? Op dit soort vragen biedt dit proefschrift antwoorden. Handlezen als verschijnsel in de westerse samenleving blijkt een ‘ondergeschoven kindje’ waar sterk negatief gekleurde meningen aan zijn verbonden.
Het is de bedoeling om van het proefschrift een publieksversie te maken.
Julius Spier, psychochiroloog
“Julius Spier, chiromanticus of chiroloog?”, in Tijdschrift voor Parapsychologie en Bewustzijnsonderzoek 75(2), juni 2008, pp. 19-24.
“Julius Spier en Iris-Verlag”, in De Boekenwereld 28(4), 2012, pp. 237-251.
“De ‘goeroe’ van Etty Hillesum: de handlezer Julius Spier”, in Geschiedenis Magazine 55(1), 2020, pp. 52-55.
De psychochiroloog Julius Spier en de handleeskunde in het interbellum, dissertatie, Leiden Universiteit, 2020.